Theo số liệu thống kê, có tới 70% dân số nước ta nhiễm vi khuẩn HP. Người nhiễm vi khuẩn HP có khả năng bị mắc bệnh viêm loét dạ dày, tá tràng, từ đó dẫn tới ung thư dạ dày.
1. HP là gì?
HP dạ dày là 1 loại vi khuẩn có tên đầy đủ là “Helicobacter pylori”. Nó là một loại vi khuẩn có khả năng tồn tại và gây hại trong dạ dày, nơi có môi trường đậm đặc acid. Vi khuẩn HP tồn tại ở 2 trạng thái: trạng thái không hoạt động và trạng thái hoạt động.
Nếu người nhiễm vi khuẩn HP ở trạng không hoạt động, sức khỏe của người nhiễm vẫn hoàn toàn bình thường. Hầu như vi khuẩn tồn tại ở trạng thái này không gây nguy hại đến sức khỏe người bệnh.
Ngược lại, nếu vi khuẩn HP tồn tại ở trạng thái hoạt động, người nhiễm vi khuẩn có thể mắc các bệnh về đường tiêu hóa như: viêm loét dạ dày, ung thư dạ dày …
2. Cơ chế gây viêm dạ dày của vi khuẩn HP
Vi khuẩn HP dễ dàng di chuyển qua lớp niêm dịch vào lớp dưới niêm mạc dạ dày để tồn tại trong môi trường acid của dịch vị nhờ hoạt động của các tiêu mao và các cấu trúc hình xoắn. Sau khi đi qua lớp nhầy, nó bám dính vào biểu mô và gây bệnh theo cơ chế sau:
– Tăng tiết men urease giúp phân hủy urease thành ammoniac và tạo ra môi trường kiềm xung quanh nó giúp nó chống lại được acid dịch vị. Chất này cùng với các độc chất tế bào cytokine phân hủy các thành phần của chất nhầy dạ dày (một trong số các yếu tố bảo vệ niêm mạc dạ dày)
– Sinh nội độc tố vi khuẩn gây tổn thương trực tiếp các tế bào biểu mô dạ dày, gây thoái hóa, hoại tử, long tróc tế bào, tạo điều kiện cho acid – pepsin thấm vào tiêu hủy gây chợt loét.
Làm tăng tiết acid HCl và pepsin, 2 yếu tố tấn công chính gây viêm loét dạ dày.
– Tăng giải phóng ra các yếu tố trung gian gây viêm (interleukin – IL…, gốc tự do), làm sưng, phù nề niêm mạc, tạo điều kiện cho HCl và pepsin ăn mòn, gây ra trợt, loét trên niêm mạc dạ dày.
3. Biến chứng của viêm dạ dày HP
Nếu người mắc viêm dạ dày HP không điều trị sớm và dứt điểm thì rất dễ dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như sau:
+ Xuất huyết dạ dày.
+ Tắc nghẽn dạ dày.
+ Thủng dạ dày.
+ Viêm phúc mạc.
+ Ung thư dạ dày.
Trong đó, ung thư dạ dày là biến chứng nguy hiểm nhất của viêm dạ dày HP. Đây là một loại ung thư phổ biến trên thế giới, là ung thư ác tính, tiến triển nhanh, khó khăn trong việc chẩn đoán sớm, tiên lượng nặng và chưa có phương pháp đặc trị.
4. Biện pháp phòng ngừa viêm dạ dày HP
Dựa vào nguyên nhân gây bệnh của vi khuẩn HP, chúng ta có thể chủ động phòng tránh bằng cách:
– Nếu trong gia đình có người thân mắc viêm dạ dày HP, tuyệt đối nên tránh sự lây nhiễm của vi khuẩn thông qua nước bọt và dịch tiết đường tiêu hóa, rửa tay bằng xà phòng sạch sẽ sau khi đi vệ sinh.
– Không ăn những thức ăn ngoài đường phố, vệ sinh sạch sẽ các dụng cụ chế biến thức ăn, không ăn những thực phẩm chưa qua chế biến như rau sống, gỏi …
– Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ 1 năm/lần với người khỏe mạnh và 6 tháng/lần với người mang mầm bệnh. Lựa chọn các bệnh viện, cơ sở khám sức khỏe uy tín để thăm khám.
– Nếu đã nhiễm vi khuẩn HP, người bệnh cần được tầm soát sớm để tránh những biến chứng nặng hơn và nếu cần thiết, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị, tránh lây lan cho những người thân trong gia đình cũng như cộng đồng.